ผมขอถอดบทเรียนไว้ในบันทึกนี้ เพื่อให้อาจารย์ที่ยังไม่ได้เข้ารับการอบรมได้นำไปศึกษาด้วยตนเองต่อไป
- กระบวนทัศน์ในการจัดการเรียนการสอนกำลังเปลี่ยนไป จากเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ (Student Center) ไปเป็น เน้นทักษะที่จำเป็นสำหรับการดำเนินชีวิตในศตวรรษที่ ๒๑ (21st Century Skills) เป็นสำคัญ
- แต่เดิม แม้จะบอกว่า ผู้เรียนเป็นสำคัญ แต่จริงๆ แล้วมักมองว่า ผู้สอนสำคัญยิ่งกว่า เพราะผู้สอนเป็นนักออกแบบการเรียนการสอน และเป็นนักประเมิน และในคำอธิบายรายวิชาหรือเป้าหมายในการเรียนรู้ ส่วนใหญ่มักเน้นไปที่ความรู้ (Knowledge, K) เป็นหลัก ทำให้การสอนเป็นลักษณะของการถ่ายทอด (ยัดเยี้ยด) ความรู้ให้เยอะๆ (เมื่อความรู้เพิ่มมากขึ้น จึงเกิดปัญหาสอนไม่ทัน)
- แต่การจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ นั้น ต้องมองว่า ผู้เรียนได้เรียนรู้อะไร ทำอะไรได้ ไม่ใช่อาจารย์สอนอะไร
- ถ้าข้อสอบของเราเป็นการวัดความรู้ความจำ แสดงว่า เราสอนแบบป้อนความรู้เป็นอย่างไร
- ในด้านการเรียนการสอน มีคำสำคัญ ๒ คำคือ การเรียน กับ การสอน ในยุคนี้ อาจารย์อย่านึกว่า ผู้เรียนได้เรียนเมื่ออาจารย์สอนอย่างเดียว เพราะวิธีการการเรียนรู้ของผู้เรียนเปลี่ยนไปมาก
- วิธีการสอนจะเปลี่ยนไป การสอนแบบป้อนอาจต้องน้อยลง
- ในระบบของ สกอ. ปัจจุบัน สัมพันธ์กับการเรียนการสอนอย่างเป็นระบบ มคอ.๒ ว่าเรื่องการศึกษาของหลักสูตร มคอ.๓ เตรียมว่าจะจัดการเรียนรู้อย่างไร (ให้อาจารย์ทำ) มคอ.๕. บอกว่าผู้เรียนได้เรียนรู้อะไรบ้าง ผลเป็นอย่างไร มคอ.๗. ตอบว่าผู้เรียนเกิดผลลัพธ์การเรียนรู้อย่างไร
- ช่องทางการเรียนรู้และการเกิดองค์ความรู้เปลี่ยนไป ผู้เรียนเรียนจากหลากหลายช่องทาง ไม่ใช่จากผู้สอนเพียงอย่างเดียวแล้ว
- อินเตอร์เน็ตของทุกสรรพสิ่ง (Internet of Things) ทำให้กระบวนการเรียนรู้เปลี่ยนไปอย่างสิ้นเชิง
- SEMEO ได้ประกาศคุณสมบัติของครู ในวันที่ ๒๙ พฤศจิกายน ๒๕๖๑ บอกว่า ครูของทั้งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จะต้องมีสมรรถนะคือ
- รู้เนื้อหาที่ตนเองสอน
- มีทักษะในการวิเคราะห์ ออกแบบกิจกรรมการเรียนการสอน พัฒนาการสอนของตนเองให้ดีขึ้นทุกวัน
- ครูจะต้องเป็นหุ้นส่วนกับชุมชน
- ครูจะต้องเป็นผู้ช่วยให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้
- หากอาจารย์รู้และเข้าใจหลัก CIA จะสามารถนำไปใช้ในการพัฒนาการจัดการเรียนรู้ของตนเองได้ตลอดชีวิต
- C คือ Curriculum คือหลักสูตร I คือ Instruction คือ การสอน และ A คือ Assessment คือ การวัดและประเมินผล
- หลักสูตร คือ สิ่งที่คาดหวัง +โครงสร้างรายวิชา + เนื้อหา + กิจกรรมการเรียนรู้ + เวลา
- การสอน ในยุคศตวรรษที่ ๒๑ ก็มีหลากหลาย Project-based Learning, Problem-based Learning ฯลฯ
- เทคนิคการสอนก่อนเรียนอย่างหนึ่ง คือ การนำเอาสื่อสังคมออลไนล์มาใช้บูรณาการกับการเรียนการสอน
- การวัดผลประเมินผล สามารถทำได้หลากหลายวิธี วิธีที่ง่ายและใช้ได้ผลดีคือ การตั้งคำถาม แต่ต้องระวังไม่ให้ผู้เรียนรู้สึกไม่เท่าเทียม ควรใช้วิธีการสุ่ม
- การสอน ในศตวรรษที่ ๒๑ อาจารยผู้สอนจำเป็นต้องมี PCK คือ
- Pedagogy ทักษะด้านการออกแบบการเรียนการสอน
- Content เนื้อหาที่จำเป็น
- Knowledge องค์ความรู้
- แน่นอนว่า อาจารย์ทุกท่าน ต้องรู้ว่า อะไรคือ ทักษะในศตวรรษที่ ๒๑ เพราะ เป็นเป้าหมายของการเรียนรู้ที่อาจารย์ต้องออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ให้เกิดกับผู้เรียน
- ๑๐ เปอร์เซ็นต์ของมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด มี course online
- ผู้เรียนเปลี่ยนไป ผู้เรียนยุคใหม่ออไลน์ตลอด
- ทักษะที่จำเป็นสำหรับศตวรรษที่ ๒๑ ได้แก่ 4R-4H-8C ดังสไลด์
- ความรู้เพิ่ม ธรรมชาติการเรียนรู้ของผู้เรียนเปลี่ยนไป
- เราไม่ควรตั้งคำถามว่า "เราจะสอนอย่างไร" แต่เราควรตั้งคำถามว่า "เด็กเรียนรู้อย่างไร"
- ธรรมชาติของผู้เรียนแต่ละสาขาไม่เหมือนกัน เราต้องเรียนรู้ธรรมชาติของผู้เรียนก่อน
- เมื่อรู้ผู้เรียนแล้วค่อยมาออกแบบด้วย PCK โดยใช้หลัก OBE ที่กล่าวไปแล้ว
- ธรรมชาติของผู้เรียนยุคใหม่ จะ
- ชอบอะไรที่เร็วๆ ชัด สั่งงานมาเลย ให้ทำอะไรก็ได้ มีงานให้ มีงานส่ง อาจารย์ไม่ต้องพูดมาก บอกมาเลย อาจารย์จะเก็บคะแนนอย่างไรก็ได้ ขอให้เร็วๆ
- ทำงานตรงไหนก็ได้ ขอให้มีอินเตอร์เน็ต มีคอมพิวเตอร์ ดังนั้น เราจะไม่สามารถไปยึดโทรศัพท์ได้ ทุกที่ ทุกเวลา
- มีความเป็นตัวของตัวเองสูง เราจะยุ่งจัดการกับชีวิตของทุกเรื่องไม่ได้
- ในขณะเดียวกัน เขาก็มีความเป็นสาธารณะสูง ทุกคนมีหน้าเฟสบุ๊คเป็นของตนเอง และนำเสนอสิ่งที่ตนเองทำต่อสาธารณะตลอด ชอบแช็ท
- พวกเขาจะทักมาไม่เลือกเวลา อาจารย์ต้องเข้าใจ แค่เพียงตอบไปบ้าง
- ชอบแชร์ในสิ่งที่ตนเองสนใจ
- ชอบซื้อของทางอินเตอร์เน็ต หลายคนเป็นผู้ขายสินค้าทางอินเตอร์เน็ต
- ผู้เรียนส่วนใหญ่ มักไม่ได้กินข้าวเช้า ดังนั้น เวลาสัก ๑๑ นาฬิกา มักเริ่มหิวแล้ว
- พวกเขาต้องการได้ช่องทางและโอกาสในการประกอบอาชีพในอนาคต
- ชอบนำเสนอ มีโลกส่วนตัว มีช่องส่วนตัว จะแอบแสดงความสามารถของตนเองทางยูทูปหรือเฟส
- เน้นความสะดวกสบาย อยากจะขับมอเตอร์ไซด์ไปทุกที่ที่เขาไปได้
- ทฤษฎีการศึกษาที่นำมาเป็นแนวทางในการจัดการเรียนรู้ คือ ทฤษฎีลำดับขั้นการเรียนรู้ของบลูม
- การออกแบบการเรียนรู้นั้น ให้ยึดหลัก OLE (Objective -> Learning Activities->Evaluation) เชื่อมโยงสอดคล้องกัน ดังสไลด์ด้านบน
- อาจารย์ควรจะเข้าใจและสามารถแยกความรู้ผู้เรียน ๓ อย่างออกจากกันได้ คือ เนื้อหาที่จำเป็นต้องรู้ เนื้อหาที่ควรรู้ และเนื้อหาที่รู้ไว้ก็ดี มีประโยชน์
- โดยสรุป มคอ. ๒ คือหลักสูตร มคอ.๓ คือการเรียนการสอน มคอ.๕ การประเมิน และ มคอ.๗ คือ การเรียนรู้
- ผู้เรียนแต่ละคณะ สาขาวิชา จะมี Learning Style แตกต่างกันด้วย
- ลักษณะของบัณฑิตที่ต้องการ ระดับประเทศต้องการ คนเก่ง ดี มีสุข ระดับมหาวิทยาลัย ต้องการ ผู้มีปัญญาที่เป็นอยู่เพื่อมหาชน ระดับคณะ (เช่น คณะศึกษาศาสตร์) คือ การเจริญงอกงาม ดังนั้น หลักสูตร จะต้องเป็นหลักสูตรแบบ SMART Curriculum
- โดยสรุปแล้ว การจัดการเรียนการสอนนั้น อาจารย์สามารถเลือกวิธีการสอนอย่างไรก็ได้ตามความเหมาะสม ไม่ผิดกติกาใดๆ ขึ้นกับธรรมชาติของผู้เรียน
- แต่ในศตวรรษนี้ จะเน้นเด่น สำคัญๆ ดังนี้
- Problem-based Learning การเรียนการสอนที่ใช้ปัญหาเป็นฐาน
- Project-based Learning การเรียนการสอนโดยใช้โครงการงาน เน้นที่กระบวนการทำโครงการ ต้องไม่มองเพียงชิ้นงานหรือผลงานเท่านั้น
- Inquiry-based Learning การเรียนการสอนแบบสืบเสาะ ซึ่งเริ่มจากความสนใจ สืบค้นหาความรู้ ขยายความรู้ และสรุปความรู้
- Creative-based Learning การเรียนการสอนที่เน้นความสร้างสรรค์
- Creative Problem Solving การเรียนการสอนที่เน้นการเรียนรู้ด้วยการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์
- Service-based Learning การเรียนรู้ด้วยการบริการชุมชนหรือสังคม
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น