หากแบ่งระดับความเข้าใจในการน้อมนำเอาหลัก ปศพพ. มาใช้ออกเป็น ๕ ระดับ (ซึ่งผู้เขียนเคยเสนอไว้ที่นี่)
๑) ระดับมูลค่า
ในระดับ "มูลค่า" มีความเข้าใจว่า "ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง" (ปศพพ.) มีความหมายเดียวกับ "เศรษฐกิจพอเพียง" (ศพพ.) คือ เข้าใจว่า ปศพพ. คือ หลักการหรือแนวทางการใช้ทรัพยากรให้ "คุ้มค่า" และเกิดประโยชน์สูงสุด เช่น ประหยัด อดออม ใช้ของที่มีอยู่หรือหาได้ในท้องถิ่น พึ่งตนเองด้านวัตถุ พออยู่พอกิน เป็นต้น กล่าวโดยสรุป ผู้ที่นำเอา ปศพพ. ไปใช้ในระดัมูลค่า จัดว่านำไปใช้เฉพาะในมิติวัตถุหรือเศรษฐกิจเท่านั้น
๒) ระดับความรู้
ระดับ "ความรู้" ในที่นี้หมายถึงการเข้าใจ ปศพพ. ได้อย่างถูกต้องในทางทฤษฎีที่ได้อ่านหรือฟังมา สามารถอธิบายได้อย่างถูกต้องเกี่ยวกับกรอบคิด หลักการ และเงื่อนไขพื้นฐานของ ปศพพ. (บรรยายสรุปตามสไลด์) แต่ยังไม่เคยน้อมนำไปใช้กับตนเอง จึงไม่สามารถจะยกตัวอย่างการปฏิบัติได้โดยพิสดาร ไม่สามารถถอดบทเรียนการเชื่อมโยง ๓ ห่วง ๑ เงื่อนไข ๔ มิติได้
๓) ระดับหลักคิด
(จากหนังสือ
“วิกฤตเศรษฐกิจ ๒๕๔๐ กับปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง” เขียนโดย ดร.ปรียานุช ธรรมปิยา)
๔) ระดับบูรณาการกับการดำเนินชีวิต
ความเข้าใจระดับ "บูรณาการกับการดำเนินชีวิต" เป็นความเข้าใจที่เกิดขึ้นจากการปฏิบัติ เข้าใจว่า ปศพพ. เป็นทั้งหลักคิดและหลักปฏิบัติในการดำเนินชีวิต นำเอาหลัก ปศพพ. ไปใช้กับการตัดสินใจ และการจัดการแบบมีเป้าหมายไปสู่ความสมดุลและยั่งยืน
๕) ระดับเปลี่ยนแปลงจากภายใน
เป็นการ "ระเบิดจากภายใน" เนื่องจากการตระหนักถึง "คุณค่า" ของ ปศพพ. หลังจากที่ได้เห็นแจ้งจากประสบการณ์ในการน้อมนำไปใช้จนเห็นผลประจักษ์กับตนเอง เกิดศรัทธา จิตอาสา และความปรารถนาที่จะแบ่งปันทรัพยากรหรือประสบการณ์ความสำเร็จของตนเองสู่ผู้อื่น เข้าใจแก่นแท้ของความยั่งยืนที่แท้จริง เข้าถึงความสันโดษ ยินดีในสิ่งที่ตนมีอยู่ รู้จักพอประมาณในการกิน การนอน การใช้ การผลิต การค้า การพัฒนา และการงาน เป็นต้น
ในทางโลก ความสมดุลและยั่งยืนจะเกิดขึ้นก็ต่อเมื่อมีความ "พอเพียง" ครอบคลุมทั้ง ๔ มิติ ดังนี้
- มิติวัตถุ จะต้องใช้อย่าง "คุ้มค่า" ประหยัด ปลอดภัย
- มิติสังคม จะต้องเกิดความ "สามัคคี" มีการเอื้อเฟื้อแบ่งปันกัน เห็นคุณค่าของความเป็นมนุษย์
- มิติสิ่งแวดล้อม จะต้องเกิด "การอนุรักษ์" เห็นคุณค่าของธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
- มิติวัฒนธรรม จะต้องเกิด "การสืบสาน" เห็นคุณค่าของวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นของตนเอง
ขณะนี้ความพอเพียงคือความหวังของคนทั้งโลก เพราะความ "พอเพียง" จะนำมาสู่ความยั่งยืน ตอบโจทย์เป้าหมายของการพัฒนาที่ยังยืนของประชาคมโลก (Sustainable Development Goals: SDGs) ถือเป็นพระปรีชาสามารถของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๙ ของไทยโดยแท้จริง
หลังจากการเรียนรู้บทเรียนที่ ๒ "ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง" นิสิตควรจะมีความรู้ความเข้าใจอยู่ในระดับที่ ๓ คือระดับหลักคิด และเมื่อจบบทเรียนที่ ๕ "การนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงไปใช้ในการดำเนินชีวิต" นิสิตควรจะมีความเข้าใจในระดับ ๔ คือ ระดับบูรณาการกับการดำเนินชีวิต เป็นอย่างน้อย
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น